រដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភាមានអំណាចនិតិបញ្ញត្តិ10។ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា សមាជិករដ្ឋសភានិងនាយករដ្ឋ មន្ត្រីមានសិទ្ធិផ្តួចផ្តើមគំនិតធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬស្នើធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់11។ ដំណើរការច្បាប់នេះ ជាធម្មតាប្រើរយៈពេល២ទៅ៣ខែដើម្បីបញ្ចប់។ យ៉ាងណាក្តី ក្នុងករណីមានអាសន្ន ដំណើរការនេះត្រូវ បានបំព្រួញហើយច្បាប់អាចត្រូវបានអនុម័តក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃ ប៉ុណ្ណោះ។
ច្បាប់ត្រូវបានអនុម័តបន្ទាប់ពីមានសម្លេងគាំទ្រភាគច្រើនដាច់ខាត (50% + 1)នៃរដ្ឋសភា បានបោះឆ្នោតអនុម័តច្បាប់នោះ12។
- អត្ថបទភាគច្រើនដែលត្រូវបានបង្កើតចេញ ជាទម្រង់ នឹងក្លាយជាពង្រាងច្បាប់ (ការផ្តួចផ្តើមគំនិតរបស់រដ្ឋាភិ បាល)។នៅពេលដែលសេចក្តីព្រាងច្បាប់/សេចក្តីស្នើច្បាប់ជាគំនិតផ្តួចផ្តើម របស់ព្រឹទ្ធសភា តំណាង រាស្ត្រមានសិទ្ធិស្នើធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ប៉ុន្តែសំណើរនេះមិនអាច ទទួលយកបានទេបើវិសោធនកម្មច្បាប់នោះសំដៅបន្ថយប្រាក់ចំណូលសាធារណៈឬ បន្ថែមបន្ទុកលើប្រជាពលរដ្ឋ13។
- ចំនួនច្បាប់ដ៏ច្រើនក្រាស់ក្រែល ត្រូវបានធ្វើឡើងតាមនីតិវិធីយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយផ្អែកលើការប្រកាស ស្ថានភាពអាសន្ន មានន័យថាច្បាប់ត្រូវបានអនុម័តក្នុងរយៈពេលពីរបីថ្ងៃនិងទុកពេល តិចតួចសម្រាប់ការពិចារណា ឬការធ្វើឲ្យច្បាប់នោះល្អឥតខ្ចោះ។ ឧទាហរណ៍ច្បាប់ស្តីពីស្ថាន ទម្ងន់ទោសនៃបទល្មើស ឆ្នាំ (២០០២) ច្បាប់ស្តីពីរយៈពេលនៃការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន ឆ្នាំ (១៩៩៩) ច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំនិងការប្រព្រឹត្តទៅនៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ (១៩៩៨)និងច្បាប់ ការងារឆ្នាំ (១៩៩៧)ត្រូវបានអនុម័តតាមស្ថានភាពដំណើរការអនុម័តច្បាប់បន្ទាន់។
- បើព្រឹទ្ធសភាសុំឲ្យកែសម្រួល សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់នោះ រដ្ឋសភាត្រូវពិនិត្យនិង សម្រេចតែត្រង់បទបញ្ញត្តិឬចំណុចណាដែលព្រឹទ្ធសភាសុំឲ្យកែសម្រួល ដោយបដិសេធចោល ទាំងមូល ឬទុកជាបានការខ្លះ14។
- ការបង្វិលទៅបង្វិលមករវាងព្រឹទ្ធសភា និងរដ្ឋសភាត្រូវធ្វើក្នុងរយៈពេលមួយខែ។ រយៈពេលនេះ ត្រូវបន្ថយមកត្រឹម១០ថ្ងៃ បើពិនិត្យពីថវិការជាតិនិងហិរញ្ញវត្ថុហើយមកត្រឹមតែ២ថ្ងៃបើជាការ ប្រ ញាប់15។
- បើព្រឹទ្ធសភាបដិសេធសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ឬសេចក្តីស្នើច្បាប់នោះជាអសារបង់ រដ្ឋសភាមិនអាច នឹងយកមកពិចារណាជាលើកទីពីរបានមុនរយៈពេលមួយខែទេ។ រយៈពេលនេះ ត្រូវបន្ថយមក ត្រឹម១៥ថ្ងៃបើពិនិត្យពីថវិការជាតិនិងហិរញ្ញវត្ថុហើយមក ត្រឹមតែ៤ថ្ងៃបើជាការប្រញាប់16។
- ច្បាប់ដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័តនិង ព្រឹទ្ធសភាបានពិនិត្យចប់សព្វគ្រប់រួចហើយ ត្រូវបានព្រះ មហាក្សត្រទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាប្រកាសឲ្យប្រើ។
- ច្បាប់ត្រូវចូលជាធរមាននៅរាជធានី ភ្នំពេញក្នុងរយៈពេល១០ថ្ងៃគត់ក្រោយពីថ្ងៃប្រកាសឲ្យប្រើ និងនៅទូទាំងប្រទេសក្នុងរយៈពេល២០ថ្ងៃគត់ក្រោយពីថ្ងៃប្រកាសឲ្យប្រើ។ ប៉ុន្តែបើច្បាប់នេះ បានចែងថា “ជាការប្រញាប់” ច្បាប់នេះត្រូវចូលជាធរមានភ្លាមនៅទូទាំងប្រទេសក្រោយថ្ងៃ ប្រកាសឲ្យប្រើ17។
- ច្បាប់ដែលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់បាន ឡាយព្រះហស្ថលេខាប្រកាសឲ្យប្រើ ត្រូវចុះក្នុងរាជកិច្ចនិង ផ្សព្វផ្សាយនៅទូទាំងប្រទេសឲ្យទាន់តាមពេលកំណត់ខាងលើ18។
0 យោបល់:
Post a Comment