នីតិចែកចេញជា ២ គឺ ៖
I-នីតិជាតិ
នីតិជាតិ ត្រូវបានបែងចែកជា២ គឺ ៖
ក.នីតិឯកជន ក្នុងនោះមាន៖
· នីតិរដ្ឋប្បវេណី (នីតិរួម)
· នីតិពាណិជកម្ម (នីតិពិសេស)
· នីតិការងារ (នីតិពិសេស)
· នីតិនិរភ័យសង្គម (នីតិពិសេស)
· នីតិព្រហ្មទណ្ឌ (នីតិចំរុះ)
ខ.នីតិសាធារណៈ ក្នុងនោះមាន ៖
· នីតិរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
· នីតិរដ្ឋបាល
· នីតិហិរញ្ញវត្ថុ
· នីតិព្រហ្មទណ្ឌ (នីតិចំរុះ)
II-នីតិអន្តរជាតិ
ក.នីតិអន្តរជាតិឯកជន
នីតិពិសេស ឬនីតិរួម គឺជាវិធានគ្រប់គ្រងទំនាក់ទំនងបុគ្គលឯកជន
និងបុគ្គលឯកជន
ដែលគេប្រើប្រាស់សំរាប់បំពេញបន្ថែមទៅលើភាពខ្វះចន្លោះនៃវិធានក្នុងនីតិពិសេស
នៅពេលដែលវិធានពិសេសនោះ មិនមានគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា។
· នីតិការងារ មានទំនាក់ទំនងជាបុគ្គលរវាងនិយោជិត និងនិយោជិត កម្មករ និងថៅកែ
· នីតិពាណិជ្ជកម្ម ទំនាក់ទំនងការងារពាណិជ្ជកម្មរវាងបុគ្គល និងបុគ្គល
នីតិសាធារណៈ ផ្សំឡើងដោយធាតុរបស់រដ្ឋ និងសកម្មភាពរបស់រដ្ឋ។
នីតិសាធារណៈ ជាវិធានគតិយុត្តិដែលគ្រប់គ្រងទៅលើ ៖
· ទំនាក់ទំនងរាជការ និងរាជការ
· ទំនាក់ទំនងរាជការជាមួយរាស្រ្ត មានវិធានៗ គឺ អ្នកស្នើសុំសេវា និងអ្នកផ្តល់សេវា
o មែកធាងនៃសំណងឯកជន មាននីតិរដ្ឋប្បវេណី ដើម្បីធ្វើការចោទប្រកាន់
o មែកធាងនៃសំណងសាធារណៈមានព្រះរាជអាជ្ញាធរជាអ្នកធ្វើការចោទប្រកាន់
o សំណងព្យសនៈកម្ម មាន ៣ ៖ សំភារៈ ផ្លូវកាយ ផ្លូវចិត្ត
Ø នីតិចំរុះ (នីតិព្រហ្មទណ្ឌ) ៖ ជាវិធានដែលមានចែង ឬទទួលស្គាល់ដោយនីតិ
សាធារណៈ
និងនីតិឯកជន។ នីតិព្រហ្មទណ្ឌ គឺជាមែកធាងនៃនីតិសាធារណៈ
ព្រោះមានតួអង្គព្រះរាជ
អាជ្ញាដែលជារាជការតំណាងឱ្យរដ្ឋក្នុងការចោទប្រកាន់ទៅលើជនមួយ
ឬបុគ្គលមួយដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ហើយជាមែកធាងនៃនីតិឯកជនព្រោះ
គ្រប់បទល្មើសទាំងអស់
គឺបង្កប់នូវសំណងរដ្ឋប្បវេណីជាសាច់ប្រាក់ជានិច្ច។
Ø នីតិហិរញ្ញវត្ថុ ៖
· ជាវិធានគ្រប់គ្រង
· ជាការរៀបចំ
o ពន្ធគយ
o ថវិកាជាតិ
o ពន្ធអាករ
ខ.នីតិអន្តរជាតិសាធារណៈ (Droit International )
ប្រភព
· Publique
· Traite សន្ធិសញ្ញា
· La Contunm ទំនាក់ទំនង និងទំលាប់អន្តរជាតិ
· Principe generaux de la Droit គោលការណ៍ទូទៅនៃនីតិ
· Juriprudence យុត្តិសាស្រ្ត
o តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ
o តុលាការយុត្តិធម៌អន្តជាតិ
Ø ជាវិធានមានលក្ខណៈចាប់បង្ខំ
· សន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ ( Traite ) មានលក្ខណៈជា ការព្រមព្រៀង រវាង ៖
o រដ្ឋ និងរដ្ឋ
o រដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុន
o រដ្ឋ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
o សារជីវកម្មអន្តរជាតិ
គ.នីតិអន្តរជាតិឯកជន (Droit International Prive)
វិធានគតិយុត្តិគ្រប់គ្រងលើ ៖
បុគ្គលឯកជនដែលមានទំនាក់ទំនងជាអន្តរជាតិ មាន៖
o ការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ ជាមួយជនបរទេស
o កិច្ចសន្យាអន្តរជាតិ (នីតិពាណិជ្ជកម្ម)
o ការសុំសញ្ជាតិ ចវ្បាប់ស្តីពីសញ្ជាតិ
· ពាក្យថា “ ប្រធានស័ក្តិ “ គឺកើតចេញពីធម្មជាតិ ដែលមានធាតុផ្សំចំនួន ៣ ៖
· កើតចេញក្រៅឆន្ទៈមនុស្ស
· មិនអាចដឹងមុន
· មិនអាចទប់ទល់បាន
ឧទាហរណ៍ ៖ ភ្លើងឆេះព្រៃ ខ្យល់ព្យុះ ទឹកជំនន់ ជាដើម។
· ពាក្យថា “ រាជស័ក្តិ “ គឺកើតចេញពីមនុស្ស ដូចជាសង្រ្គាម ឬជាបទបញ្ជារបស់អាជ្ញាធរសាធារណៈ ហើយមានចរិតលក្ខណៈដូចគ្នានឹងប្រធានស័ក្តិដែរ គឺមិនអាចទប់ទល់បាន។
Hi. I’m Designer of Blog Magic. I’m CEO/Founder of ThemeXpose. I’m Creative Art Director, Web Designer, UI/UX Designer, Interaction Designer, Industrial Designer, Web Developer, Business Enthusiast, StartUp Enthusiast, Speaker, Writer and Photographer. Inspired to make things looks better.
0 យោបល់:
Post a Comment